मापन के सूत्र

मापन के सूत्र [Measurement formulas]

मापन के सूत्र

लम्बाई की माप :

10 मिलीमीटर= 1 सेंटीमीटर
10 डेसीमीटर= 1 मीटर
10 डेकामीटर= 1 हेक्टोमीटर
10 सेंटीमीटर= 1 डेसीमीटर
10 मीटर =1 डेकामीटर
10 हेक्टोमीटर =1 किलोमीटर

मात्रा की माप :

10 मिलीग्राम= 1 सेंटीमीटर
10 डेसीमीटर =1 ग्राम
10 डेकाग्राम= 1 हेक्टोमीटर
100 किलोग्राम= 1 क्विंटल
10 सेंटीमीटर= 1 डेसीमीटर
10 ग्राम= 1 डेकाग्राम
10 हेक्टोमीटर =1 किलोग्राम
10 क्विंटल =1 टन

क्षेत्रफल की माप :

100 वर्ग मिलीमीटर= 1 वर्ग सेंटीमीटर
100 वर्ग डेसीमीटर =1 वर्ग मीटर
100 वर्ग डेकामीटर= 1 वर्ग हेक्टोमीटर
100 वर्ग किलोमीटर =1 मिरिया मीटर
100 वर्ग सेंटीमीटर= 1 वर्ग डेसीमीटर
100 वर्ग मीटर =1 वर्ग डेकामीटर
100 वर्ग हेक्टोमीटर =1 वर्ग किलोमीटर

आयतन की माप :

1000 घन मिलीमीटर =1 घन सेंटीमीटर
1000 घन डेसीमीटर= 1 घन मीटर
1000 घन डेकामीटर= 1 घन हेक्टोमीटर
1000 घन सेंटीमीटर= 1 घन डेसीमीटर
1000 घन मीटर =1 घन डेकामीटर
1000 घन हेक्टोमीटर= 1 घन किलोमीटर

तरल पदार्थ में आयतन की माप :

10 मिलीलीटर= 1 सेंटीमीटर
10 डेसीमीटर= 1 लीटर
10 सेंटीमीटर= 1 हेक्टोमीटर
10 सेंटीमीटर =1 डेसीमीटर
10 लीटर= 1 डेसीमीटर
10 हेक्टोमीटर= 1 किलोमीटर3
1000 मिलीमीटर= 1 लीटर

समय की माप :

60 सेकण्ड =1 मिनट
7 दिन= 1 सप्ताह
365 दिन= 1 वर्ष
12 वर्ष= 1 युग
60 मिनट= 1 घण्टा
15 दिन =1 पक्ष
52 सप्ताह =1 वर्ष
10 वर्ष =1 दशक
24 घण्टा= 1 दिन
30 दिन =1 महीना
12 महीना =1 वर्ष
100 वर्ष= 1 शताब्दी

लम्बाई की अंग्रेजी में माप :

12 इंच= 1 फीट
11/2 गज =1 पोल या रूड
40 पोल =1 फलाँग
8 फलांग =1 मील
1760 गज= 1 मील
3 फीट =1 गज
22 गज =1 चेंन
10 चेन= 1 फलाँग
80 चेन= 1 मील
3 मील =1 लींग

अंग्रेजी एवं मैट्रिक मापों में संबंध :

1 इंच =2.54 सेमीमीटर
1 फीट= 0.3048 मीटर
1 मील =1.6093 किलोमीटर
1 डेसीमीटर= 4 इंच
1 सेंटीमीटर= 0.3937 इंच
1 गज= 0.914399 मीटर
1 मीटर= 39.37 इंच
1 किलोमीटर=5/8 मील